Przez pół miliarda lat natężenie pola magnetycznego Ziemi i poziom tlenu były silnie skorelowane

24 czerwca 2025, 10:51

Przez ostatnich 540 milionów lat zmiany w sile pola magnetycznego Ziemi były skorelowane z poziomem atmosferycznego tlenu, donosi amerykańsko-brytyjski zespół naukowy. Wyniki badań sugerują, że procesy zachodzące głęboko wewnątrz naszej planety mogły mieć wpływ na organizmy żywe na powierzchni Ziemi. O swoim odkryciu uczeni poinformowali na łamach Science Advances.



Już dzisiaj zobaczymy pierwsze zdjęcia z wyjątkowego Vera C. Rubin Observatory

23 czerwca 2025, 11:27

Dzisiaj o godzinie 17:00 czasu polskiego zostaną zaprezentowane pierwsze zdjęcia naukowe z Vera C. Rubiny Observatory, jednego z najważniejszych współczesnych obserwatoriów astronomicznych. W obserwatorium zainstalowano najpotężniejszy aparat cyfrowy, jaki kiedykolwiek powstał. Obserwatorium korzysta z Simonyi Survey Telescope, wyposażonego w jedno z największych zwierciadeł głównych, o imponującej średnicy 8,4 metra. Co więcej, jest to jedyny teleskop, w którym zwierciadło główne i trzeciorzędowe zostały zintegrowane. Te wyjątkowe instrumenty będą prowadziły największy przegląd nieba w historii.


Palenie papierosów uszkadza cement. W zębach pozostają trwałe ślady po nałogu

23 czerwca 2025, 08:50

Zęby składają się z trzech zasadniczych warstw: szkliwa, zębiny i cementu. Ten ostatni pokrywa korzeń i budową przypomina kość. Układa się on w charakterystyczne pierścienie, podobne do pierścieni drzew, które rosną z każdym rokiem. Naukowcy z Northumbria University chcieli sprawdzić, czy cement można wykorzystać w medycynie sądowej, na przykład do określania wieku ofiar przestępstw lub katastrof. I odkryli, że palenie papierosów pozostawia w cemencie trwałe ślady.


Znaleziony niedawno królewski szyling to najstarsza anglosaska moneta Anglii Wschodniej

17 czerwca 2025, 07:43

Wyjątkowa złota moneta królewska znaleziona w pobliżu Norwich, łączy ikonografię chrześcijańską i pogańską. To prawdopodobnie pierwowzór złotych szylingów i najstarsza anglosaska moneta znaleziona w Anglii Wschodniej. Adrian Marsden, oficjalny numizmatyk hrabstwa Norfolk, mówi, że bez wątpienia mamy tutaj do czynienia z nieznanym wcześniej typem monety, która została wybita w czasach, gdy w VII wieku pogańskie wierzenia Anglów i Sasów zaczęły ustępować chrześcijaństwu. Znalezisko jest tak znaczące, że to dopiero druga moneta w hrabstwie, którą uznano za skarb.


Problemy z podniesieniem 5 kg to zapowiedź kłopotów zdrowotnych

10 czerwca 2025, 11:22

Osłabienie mięśni jest czynnikiem ryzyka wielu chorób. Naukowcy z Uniwersytetu w Szardży w Arabii Saudyjskiej opracowali prosty domowy test tego ryzyka. Zbadali oni bowiem zależność pomiędzy problemem z podniesieniem 5-kilogramowego ciężaru przez osoby w wieku 50 lat i starsze z ryzykiem wystąpienia wielu różnych chorób układu mięśniowo-szkieletowego, układu krążenia, metabolicznego i chorób neurologicznych.


Szympansy zarażają się ziewaniem od androida

6 czerwca 2025, 11:08

Zaraźliwe ziewanie obserwuje się przede wszystkim u ssaków oraz u niektórych ryb. Niewiele wiemy o tym zjawisku. Same ewolucyjne początki ziewania stanowią dla nas tajemnicę, nie wiemy też, dlaczego można zarazić się ziewaniem. I to nawet od innego gatunku. Naukowcy z City St George's University of London i Universitat de Girona wykorzystali głowę androida do zbadania, czy szympansy mogą zarazić się ziewaniem od maszyny. W ten sposób jako pierwsi dowiedli, że ziewanie może być zaraźliwe nie tylko międzygatunkowo, ale również między bytem sztucznym a biologicznym.


Niektóre zwoje z Qumran są starsze niż sądzono. Część powstała za życia autorów Biblii

6 czerwca 2025, 08:37

Połączenie tradycyjnych technik i sztucznej inteligencji może przynieść nowe, niezwykle ważne informacje na temat przyszłości. Niektóre ze zwojów znad Morza Martwego mogą być nawet o wiek starsze, niż sądzono, a część z nich może być kopiami, które powstały jeszcze za życia oryginalnych autorów. Do takich wniosków doszedł międzynarodowy zespół badawczy kierowany przez Mladena Popovicia z Uniwersytetu w Groningen. Naukowcy wykorzystali datowanie radiowęglowe, paleografię oraz model sztucznej inteligencji Enoch – to imię jednego z biblijnych proroków – do datowania zwojów.


Mikrobiom jelit bezpośrednio wpływa na starzenie się układu krwionośnego

30 maja 2025, 10:19

Starzenie się wyściółki naczyń krwionośnych prowadzi do chorób układu krążenia. Teraz po raz pierwszy wykazano, że bakterie jelitowe i produkty ich metabolizmu mają bezpośredni wpływ na ten proces. W miarę, jak przybywa nam lat, zmienia się skład naszego mikrobiomu, a do organizmu trafia coraz więcej szkodliwych substancji. Naukowcy z Uniwersytetu w Zurychu dowiedli, że mikrobiom jelit i jego metabolity mogą przyspieszać starzenie się naczyń krwionośnych i przyczyniać do chorób układu krążenia.


Historia trądu pisana na nowo. Choroba nie została przywieziona do Ameryki przez kolonizatorów

30 maja 2025, 08:30

Historia chorób jest nierozerwalnie połączona z historią ludzkości. Trąd jest jedną z najsłynniejszych chorób prześladujących nasz gatunek. Od dawna uważa się, że do obu Ameryk został on zawleczony przez europejskich kolonistów. Jednak naukowcy z Instytutu Pasteura, francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych, University of Colorado i innych instytucji oznajmili właśnie, że Mycobacterium lepromatosis jest obecna w Amerykach od co najmniej 1000 lat. Pojawiła się zatem przed europejską kolonizacją.


Światowe oceany ciemnieją

28 maja 2025, 09:59

Ponad 20% powierzchni światowych oceanów, czyli ponad 75 milionów kilometrów kwadratowych, pociemniało w ciągu ostatnich dwóch dekad, informują naukowcy. Ocean ciemnieje, gdy dochodzi do zmian właściwości optycznych wody, co z kolei wpływa na głębokość strefy eufotycznej, która jest domem dla 90% życia morskiego i miejscem gdzie światło słoneczne i światło odbite od Księżyca napędzają zjawiska ekologiczne.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy